آنالیز ژنتیکی الگوی طاسی مردان و ژن های 5 الفا (α-reductase 5 )

استعداد ژنتیکی و وابستگی به آندروژن از ویژگی های مهم الگوی ریزش معمولی موی سر است که به عنوان الگوی طاسی مردانه شناخته می شود. نوع یک ژن 5 الفا عمدتا در پوست سر قرار دارد. نوع دو نیز در پوست سر وجود دارد و هدف آن  فیناستراید است که درمانی امیدوار کننده برای الگوی طاسی مردان است. مطالعات انجمن ژنتیکی ژن های آنزیم 5 الفا با استفاده از چند شکلی طولی قطعات بریده شده محدود انجام شده است. طبق یک نظرسنجی جمعیتی میان 3000 نفر از 828 خانواده 58 مرد جوان طاس (18-30 ساله) و 114 مرد پیر غیر طاس (50-70 ساله) مقایسه، شناسایی و کنترل شده‌اند.

بین مواردی که توسط آلل، ژنوتیپ یا فرکانس هاپلوتیپ برای جدا کردن طول قطعات پلی فورمیسم از هر ژن کنترل می شدند؛ تفاوت قابل توجهی مشاهده نشد. یافته ها نشان می دهد که ژن های حاوی کد دو آنزیم 5 الفا با الگوی طاسی مردانه ارتباط ندارند. در نهایت، در آزمایشات انجام شده هیچ الگوی ارثی مشخصی از الگوی طاسی مردانه مشاهده نشد. در این مطالعه هم‌شکلی نسبتا قوی ای بین بین پدران و پسران با یک اتوزومال مندلی غالب ساده سازگار نبود.

آلوپسی آندروژنتیک با ریزش مو از پوست سر مشخص می شود که از الگوی مشخصی پیروی می کند. علت آن کوتاه شدن فاز آناژن (رشد) و کوچک شدن فولیکول مو است که منجر به تشکیل موهایی نازکتر و کوتاهتر می شود. در مردان، این وضعیت اغلب به عنوان الگوی طاسی مردانه (MPB) شناخته می شود و به نظر می رسد وابسته به آندروژن باشد. این اختلال ارثی است و از الگویی پیروی می کند که ممکن است با یک ویژگی غالب اتوزومال سازگار باشد.

دو آندروژن عمده که تعیین کننده فنوتیپ جنسیت مرد هستند تستوسترون و دی هیدروتستوسترون (DHT) می باشند. DHT با اثر آنزیم 5 الفا از تستوسترون در سیتوپلاسم سلول تشکیل می شود. تستوسترون و DHT هر دو به همان گیرنده آندروژن در هسته سلول متصل می شوند، مکان های اتصال DNA را در معرض دید قرار می دهند و بدین ترتیب نسخه برداری ژن های وابسته به آندروژن را تنظیم می کنند.

ماهیت وابسته به آندروژن ریزش موی سر با پس‌روی نکردن خط رویش مو در افراد حساس به آندروژن (کسانی که فاقد گیرنده آندروژن هستند) نشان داده می شود.

از نظر بیوشیمیایی، انواع 5 الفا یک  و دو را می توان با اختلاف پی اچ بهینه و حساسیت آنها به مهارکننده 4-آزاستروئید فیناستراید تشخیص داد. نوع یک در محدوده وسیعی از pH  فعال است و توسط فیناستراید در شرایط درونکشتگاهی ضعیف مهار می شود. نوع دو در محدوده pH کوچکی فعال است (حدود pH 5.0) و به شدت توسط فیناستراید مهار می شود.

با بررسی یک نمونه حیوانی MPB ، مشخص شده است که گیاه ماکاک و فیناستراید طاسی را متوقف می کند و باعث افزایش حجم مو می شود. استفاده از فیناستراید و تغییر MPB (پروتئین اصلی میلین) در برخی از مردان باعث کاهش DHT در پوست سر طاس می شود. با توجه به مهار شدید -5 الفا نوع دو توسط فیناستراید در شرایط درونکشتگاهی، درگیری این ایزوآنزیم در MPB تاثیرگذار است. با این حال، مطالعات توزیع بافتی آنزیم ها نشان داده است که نوع یک 5 الفا بر نوع 2 آن غالب است زیرا از بدو تولد تا 3 سالگی و بلوغ در پوست سر مشاهده می شود .

نمونه گیری

تقریباً 3000 نفر برای بخشی از مطالعات استخدام شدند. این بررسی کلی جمعیتی شامل 800 خانواده متشکل از یک مادر ، یک پدر و حداقل یک فرزند است. پرسشنامه های بررسی طاسی برای همه مردان (تقریباً نیمی از تعداد نمونه ها) ارسال شد و از آنها خواسته شد در صورت طاسی مو میزان طاسی خود را با جزئیات توضیح دهند. این نظرسنجی تمام گروه های مقیاس را توصیف کرده و نمودارهایی را برای کمک به ارزیابی ارائه داد. میزان طاسی شرکت کننده‌ها مطابق با آنچه توسط یک ناظر مستقل و آموزش دیده در کلینیک تحقیقاتی تعیین شده است، ارزیابی شد. در میان نه نفری که مورد ارزیابی قرار گرفته بودند فقط در یک نفر آنها 5الفا نوع یک مشاهده شد.

در مجموع 1220 مرد پرسشنامه های طاسی تکمیل شده را پس دادند. این گروه شامل 529 پسر 18-30 ساله و 544 پدر 50 ساله و بالاتر بود. طاسی توسط 58 پسر (11.0٪ از مردان این گروه سنی) در سنین 18-30 سال گزارش شده است. این افراد به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند و DNA پنجاه و شش نفر آنها برای تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفت. در مجموع 114 پدر 50 ساله و بالاتر هیچ طاسی‌ای را اعلام نکردند.

توزیع نمرات طاسی در پسران و پدران به چه صورت است؟

نمره طاسی نوع یک نشان دهنده عدم طاسی است. نمره نوع دو نشان دهنده کمی عقب رفتن خط رویش مو است. نمرات نوع سه و بالاتر نشان دهنده طاسی قابل توجه است.

نتایج

 چندشکلی ها با وجود یا عدم وجود محل برش آنزیم محدود کننده خاص تعریف شده اند. طبق گزرشات، هضم قطعه 210 جفت باز از اگزون 1 توسط HinfI منجر به دو قطعه  شدن 138 جفت باز می‌شود. هضم قطعه 288 جفت باز اکسون 2 توسط NspI نیز منجر به دو قطعه شدن 151 جفت باز می‌شود.

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022202X15400971 منبع